Universiteitsplein

Centraal gelegen in de oude binnenstad van Heidelberg, tussen de rivier de Neckar en de historische stadsmuur, kan de Universitätsplatz terugkijken op een lange geschiedenis en een hele reeks vroegere namen. Van het einde van de 13e tot het einde van de 17e eeuw was hier een Augustijner klooster gevestigd, waar Maarten Luther in april 1518 zijn controversiële stellingen verdedigde tijdens de "Heidelbergse Disputatie". Na de verwoesting van het klooster in 1693 tijdens de Paltser Successieoorlog, kocht de toenmalige keurvorst Karl Theodor het terrein in 1753 en liet er een paradeplaats aanleggen met de naam "Paradeplatz". Van ongeveer 1830 tot 1928 droeg het prestigieuze plein vervolgens gedurende bijna 100 jaar de naam "Ludwigsplatz" ter ere van Ludwig I, groothertog van Baden, die in 1830 overleed.

In donkere tijden werd het plein helaas een paar jaar politiek misbruikt.

Om de groeiende internationale reputatie van de in 1386 gestichte "Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg" tot uitdrukking te brengen, kreeg het plein tijdens de Weimarrepubliek van 1928 tot 1937 de naam "Universitätsplatz". De democratische en liberale geest die na 1933 nog grotendeels in de onderwijsinstelling heerste, was echter een doorn in het oog van de nationaal-socialistische machthebbers. Nadat reeds in mei 1933 op het plein door de staat geplande en geënsceneerde boekverbrandingen hadden plaatsgevonden, werd het in 1937 omgedoopt tot "Langemarckplatz". Dit was ter herdenking van de mythe van Langemarck, die door de conservatieven politiek was verheerlijkt. De slag in november 1914 bij het gelijknamige Belgische stadje, die vanuit Duits oogpunt militair gezien eigenlijk geen succes was, werd door de Reichswehr en in rechtse kringen propagandistisch verheerlijkt als een "heldendaad".

Vandaag is de Universitätsplatz een van de levendigste plaatsen in de oude stad.

Het grote geluk dat de stad Heidelberg had met de relatief zeer geringe verwoestingen door bombardementen van geallieerde eenheden in de eindfase van de Tweede Wereldoorlog, had ook gevolgen voor het plein in kwestie, dat sinds 1945 zijn voorvaderlijke naam weer draagt. In het kader van een algemene en grootschalige herinrichting van de binnenstad van Heidelberg van 1972 tot 1978 ("opgave van de eeuw: herinrichting van de oude binnenstad") werd de Universitätsplatz onderdeel van de langste voetgangerszone in Duitsland (1,6 kilometer). Dankzij de uitgebreide verkeersremmende maatregelen is de continu geasfalteerde Universitätsplatz sindsdien een uiterst populaire ontmoetingsplaats geworden, zowel voor de plaatselijke bevolking als voor bezoekers. De talrijke restaurants en straatcafés in de omgeving en de eetzaal worden bijna het hele jaar door druk bezocht. De bushalte op het plein fungeert als een belangrijk vervoersknooppunt voor zowel de vele studenten als de toeristen.

Verscheidene keren per jaar is het plein het toneel van grote en populaire festivals

Het auditorium van de Oude Universiteit, gebouwd tussen 1712 en 1735 in barokstijl aan de noordzijde van het plein, is vaak het toneel voor concerten, lezingen en voordrachten. De Nieuwe Universiteit aan de zuidkant van het plein, gebouwd in de jaren 1930, werd van 2009 tot 2011 grondig gemoderniseerd en heringericht. Het voormalige studentenhuis van Heidelberg, gelegen in de onmiddellijke nabijheid aan de Augustinergasse, is een van de populairste bezienswaardigheden van de stad, net als het Universiteitsmuseum. Drukbezochte evenementen zoals de Heidelbergse Literaturendagen, de Heidelbergse Herfst, het Flaneerfestival en de grote kerstmarkt vinden regelmatig plaats rond de Leeuwenfontein voor de Oude Vergaderzaal.